Co rozumiesz przez hasło "dobre notatki"? Czy to estetyczne zapiski z lekcji, wykładu lub kursu online? A może dużo definicji przepisanych z podręcznika i podkreślonych przypadkowymi kolorami?
Moim zdaniem dobre notatki to takie, które wspierają efektywną naukę. Powinny też sprawiać, że przyswajanie wiedzy staje się łatwiejsze i szybsze.
W tym wpisie nie dowiesz się, jak uczyć się szybko i bezboleśnie. Niestety. ;) Pokażę Ci za to pomysły na to, co możesz zrobić, by odpowiednio przygotowane notatki sprzyjały skutecznej nauce.
Po co pracować nad efektywnością nauki?
Work smarter, not harder. Znasz to powiedzenie? Oznacza ono, że lepiej skupić się na podejściu do pracy, które pozwoli osiągnąć więcej, w krótszym czasie i z mniejszym wysiłkiem. Czyli: zanim zabierzesz się do zadania, zastanów się nad tym, jak możesz wykonać w sposób bardziej efektywny.
Jak to się ma do prowadzenia notatek?
Prowadzenie dobrych notatek to przykład, jak można pracować mądrzej, a nie ciężej. Dobre materiały do nauki to nie takie, w których przepiszesz odręcznie całą książkę lub sumiennie wynotujesz wszystkie szczegóły ze slajdów na wykładzie. Dlatego nie skupiaj się na tym, by zapiski, z których się uczysz, były jak najobszerniejsze. Zamiast tego, zastanów się, co możesz zrobić, by wspierały proces nauki i zapamiętywania informacji.
Znajdź przyjemność w nauce
To podstawa efektywnego uczenia się.
Wykrzesaj z siebie choćby odrobinę entuzjazmu. Udowodniono, że o wiele lepiej uczymy się i zapamiętujemy, gdy temat rzeczywiście nas interesuje. Jasne, wiem, że czasem próby rozpalenia w sobie głodu wiedzy w tematach, które są dla nas nużące, są skazane na porażkę. Jednak spróbuj, gorąco Cię do tego zachęcam. Przekonaj siebie, że to fajne, że możesz czegoś się uczyć. Może uda Ci się przechytrzyć swój mózg, który chętniej zapamięta (pozornie) fascynującą informację niż kolejne, nikomu niepotrzebne fakty. Kto wie, może taka ciekawostka przyda Ci się w najmniej oczekiwanym momencie.
Jak robić notatki?
Jak może wiesz, jestem wielką zwolenniczką pisania i planowania analogowo. Odręczne notowanie i uczenie się z papierowych notatek jest bardziej angażujące dla naszego mózgu niż pisanie na komputerze czy tablecie. Poza tym nawet najpiękniejszy zeszyt czy notes nie kusi taką ilością rozpraszaczy jak komórka lub laptop. Zeszyt nie zaburzy Twojej koncentracji super-ważnym-powiadomieniem (o zdjęciu słodkiego kotka...) Dlatego postaw na pisanie ręczne, jeśli zależy Ci na optymalnym przyswajaniu wiedzy.
Zanim przejdziemy do konkretnych metod, powiem Ci o kilku trikach, dzięki którym Twoje notatki do egzaminu czy sprawdzianu mogą być skuteczniejsze.
Używaj kolorów, czyli color coding
Używaj kolorów, podkreśleń, symboli, strzałek i podpunktów. Łatwiej zapamiętasz wiedzę przedstawioną w ciekawy sposób. Atrakcyjne wizualnie materiały sprawią, że chętniej zmobilizujesz się do nauki.
Wypróbuj color coding, czyli metodę organizacji notatek, która polega na przypisywaniu kolorów do różnych kategorii informacji.
Przykładowe kategorie i kolory:
- definicje: zielony
- pytania: niebieski
- ciekawostki: różowy
- najważniejsze informacje: czerwony
- do sprawdzenia: pomarańczowy
W ten sposób, Twój mózg sprawniej skategoryzuje każdą informację i umieści ją w odpowiednim kontekście. A Ty szybciej odnajdziesz się w zapiskach. Jeśli jesteś wzrokowcem, to w Twojej pamięci zakodują się te kolory i łatwiej przypomnisz sobie pożądaną wiadomość.
Nie spędzaj długich minut na zastanawianiu się, jakim kolorem wyróżnić ważne informacje. Użyj tego, co masz pod ręką, nie biegnij specjalnie do sklepu papierniczego po nowe pisadła (choć doskonale rozumiem tę pokusę ;)). Nawet rozróżnienie na czarny, niebieski i czerwony wprowadzi pewne urozmaicenie w Twoich notatkach. Pamiętaj, Twoje notatki nie muszą mienić się wszystkimi kolorami tęczy. Nawet jeśli kochasz błękity i zielenie, wybór cienkopisów w kolorze morskim, seledynowym i miętowym i turkusowym nie będzie najlepszym rozwiązaniem.
Podobne do siebie kolory nie sprzyjają przejrzystości notatek. Źródło grafiki: coolors.co
Jak myślisz, dlaczego? Dobre notatki powinny być przejrzyste. Chodzi o to, by wystarczył rzut oka, by wiedzieć, czy masz do czynienia z definicją, przykładem, czy może interesującą ciekawostką. Postaw więc na kilka kolorów, które łatwo od siebie odróżnisz, np. pomarańczowy, czerwony i zielony.
Rysuj
I wcale nie chodzi mi o rysowanie doodli na marginesach podczas nudnego wykładu ;)
Proste rysunki i schematy to świetny sposób na wizualizację i uproszczenie skomplikowanych informacji. Grafiki w Twoich notatkach pomogą Ci w uporządkowaniu informacji. Pomysłowe rysunki pobudzą Twoją kreatywność, a nauka stanie się przyjemnością. Boisz się, że nie umiesz rysować? Nie przejmuj się, to Twoje materiały, z których Ty się będziesz uczyć. Wszystkie środki są dozwolone. :)
Wyłuskaj słowa-klucze
Jak już wspomniałam, dobre zapiski nie muszą być obszerne. Ważne, by były na temat. Dlatego unikaj lania wody i zawsze znajdź kluczowe słowa, które najtrafniej opisują dane zagadnienie. Słowa klucze przydadzą Ci się też podczas nauki do sprawdzianu czy egzaminu. Nie dość, że zabłyśniesz trafnymi określeniami, doceniona też zostanie precyzja Twojej wypowiedzi.
Zaprzyjaźnij się ze skrótami
Nie trać czasu na wielokrotne pisanie tego samego hasła. Wystarczy, że raz napiszesz dane nazwisko, a później będziesz posługiwać się inicjałami. Podobnie z nazwami miejsc lub tytułami.
Nie marnuj też czasu na pisanie całych zdań. Równoważniki czy hasła załatwią sprawę. Pamiętaj, że notujesz dla siebie. A pisząc je, nie bierzesz udziału w konkursie na najładniejsze notatki, tylko chcesz jak najlepiej przyswoić z nich wiedzę.
Pokochaj wypunktowane listy i tabele
Skrótowe listy to doskonała metoda przedstawiania informacji. Korzystaj z nich, kiedy tylko to możliwe.
Z kolei tabele pozwolą Ci łatwo pokazać różnice między porównywanymi kwestiami. Zaprzyjaźnij się z nimi. Nie nosisz przy sobie linijki? Nic nie szkodzi! Nie jesteśmy w podstawówce, żeby dostawać minusy za krzywe tabelki. Poza tym, szare kropki w notesach Devangari ułatwią Ci zaplanowanie tabeli i pomogą w równym podziale strony.
Rób listy, aby Twoje notatki były skuteczniejsze.
Metoda Cornella — z każdej treści wyciągnij jej esencję
To metoda opracowana w latach 50. XX wieku przez Waltera Pauka na Cornell University. Jej zalety to zmuszanie notującej osoby do nieustannego syntetyzowania treści. W notatkach metodą Cornella nie ma miejsca na zbędne rozwodzenie się nad tematem. Dzięki temu, że część strony przeznaczona jest na podsumowanie, konieczne jest zastanowienie się nad tematem i wyłuskanie tego, co najważniejsze. Pracując tą metodą, tworzysz spójne logicznie notatki i od razu uczysz się do egzaminu. Zamiast tracić czas na bezrefleksyjne przepisywanie, musisz na bieżąco przetwarzać materiał.
Schemat notatki metodą Cornella.
Mapa myśli — kreatywna technika notowania
Mapa myśli to kolejny świetny sposób na notatki. Najważniejszą zasada to: od ogółu do szczegółu. Na mapie myśli czytelnie przedstawisz powiązania między zagadnieniami i ich hierarchię. Często nawet bardzo rozwlekłe i rozbudowane tematy można streścić w mapie myśli i kilku listach.
Zobacz, jak wykorzystałam mapę myśli do pokazania mojego "One Little Word".
Mapa myśli w notesie.
Notatki efektywne czy efektowe? Czy to się wyklucza?
To zależy. :)
Jeśli zamiast koncentrować się na analizie materiału, swoją uwagę skupisz na estetycznym wykaligrafowaniu nagłówków, to tak. Twoje notatki nie będą wspierać efektywnej nauki, choć mogą być przepiękne.
Ale jeśli zadbasz o czytelne pismo, w miarę równe tabelki i podkreślenia, Twoje zeszyty i notesy nadal będą efektowne. Zajrzyj do starszego wpisu i przeczytaj wskazówki, jak ładniej pisać odręcznie. Postaraj się na bieżąco prowadzić czytelne zapiski.
Jak notować z sensem? Podsumowanie
Kluczem do prowadzenia dobrych notatek i skutecznej nauki jest zrozumienie materiału, a nie bezrefleksyjne przepisywanie podręcznika. Aby Twoje zapiski były czytelne i sprzyjały skutecznej nauce, korzystaj z kolorów, skrótów, używaj słów kluczowych i urozmaicaj je tabelkami, listami i schematami. Twój mózg szybciej sklasyfikuje i powiąże ze sobą różne informacje. Nie skupiaj się przesadnie na estetyce, a raczej na logicznym przedstawieniu materiału. Twoja nauka będzie przyjemniejsza, jeśli rozbudzisz w sobie choćby minimalne zainteresowanie tematem.
(Widzisz, na końcu wpisu blogowego zamieściłam syntezę przedstawionych informacji. Tak samo jak w notatkach metodą Cornella).
Podobał Ci się mój artykuł? Wesprzyj moją działalność i udostępnij poniższą grafikę (wraz z linkiem do artykułu) w swoim ulubionym medium społecznościowym np. Pinterest czy Instagramie. To nic nie kosztuje, a dla mnie to nieoceniona pomoc w dalszym rozwoju mojej marki. :)
